Felsefede kullanılan bazı sözcüklerin tanımları
Apriori: Deneyden önce gelen.Alman filozof Kant’a göre, bilgi edinmemizi sağlayan akıl kalıpları(Kategoriler) Aprioridir.
Aposteriori: Deneyle elde edilen, deneyden gelen bilgilerdir.
Bilgi: Bilenle(Süje), bilinen(Obje) arasındaki ilişki.
Bilgi Teorisi(Bilgi Kuramı): Bilginin ne olduğunu, nasıl meydana geldiğini, kaynağını ve değerini konu alan felsefe dalı.
Çıkarım: Verilmiş bir yada daha çok önermeden sonuç çıkarma işlemi.
Dialektik: Bir kavramdan diğerine, çelişmeleri ortadan kaldırarak, ilerleyen düşünme yolu.
Dogma: Bir felsefe veya inanç sisteminin, temelindeki inanca dayalı önerme ve yargılar.
Düalizm: Herhangi bir konuda birbirlerine indirgenemeyen iki başlangıç olduğunu savunan görüşlerin adı.
Elan Vital:Hayat hamlesi.Bergson’a göre hayat yarayıcıdır.Yani yaratıcı güce sahiptir.
Etik: Ahlaki olanın temellerini araştıran.Felsefenin bir alt disiplini.
Fenomen: Olay, görünüş.
Fenomenoloji: Olay bilim.Duyularla algılanabilen nesnelerin bilgisi.
Göreli(izafi): Bir başka şeye göre olan.
İdea: Platon’a göre gerçek varlık veya varlıklar.
Kaos: Genelde bütün ögelerin karmakarışık olduğu ilkel durum.
Metafizik: Aristoteles’in çeşitli konularda yazmış olduğu eseleri düzenledikten sonra, fizik konusundaki eserlerinin dışında kalan eserlerine verilen addır.
Mutlak: Hiçbir ilişkiyi gerektirmeksizin, kendiliğinden var olan.Varlık nedeni kendinde olan şey.
Nihilizm(Hiçcilik): Varlık, bilgi ve değer olarak hiç bir şeyin varlığına inanmayanların kendinde olan şey.
Oluş: Bir varlığın oluş süreci.
Önerme: Doğru veye yanlış olan bir yargıyı dile getiren tümce.
Sentez(Birleşim): Tek tek verilmiş ögeleri biraraya getiren özel bir yöntem.
Sezgi: Hiçbir aracı gerektirmeden doğrudan doğruya bilgi elde etme yöntemi.
Sofist: Gençlere para karşılığı ders vererek onlara güzel söz söyleme sanatını ve ikna etmeyi öğreten filozof.
Tez,antitez,sentez:İnsanın düşünürken, bir konuda belirleme yapmak için ileri sürdüğü önermeler ”tez”dir.İleri sürülen bu ilk önermelere karşı olan önermeler ”antitez”dir.Tezlerle, antitezlerin uzlaşması sonucunda ortaya çıkan önermeler ”sentez”dir.
Tümevarım: Özelden genele, tekil olandan tümele doğru zihnin işleyiş yöntemidir.
Varlık: İnsan bilincinden bağımsız olarak var olan.
Vetire(süreç): Birbiri ardından değişik gelen olaylar dizisi lojistik (SEMBOLİK MANTIK)