Turkiye`nin Büyük Açığı “The Big Short”
Borsa, mortgage ve daha karmaşık finansal ensturumanları pek bilmeyen birisine dahi ustaca basit bir dille anlatan bu film, kadrosundaki oyunculuğuna rağmen ilgi görmemesi insanlarin sisteme karsi umursamazlıklarının bir kanıtı olsa gerek..
Film 2008 krizini anlatıyordu, patlama yapan morgage olayını detaylandırarak, piyasanın gerçek yüzünü göstererek , o dönemde olan herşeyi açık şekilde görmek mümkün, derecelendirme kuruluşlarının dereceleri verirken sahtekarlıklarını, emlak balonunu ve tabiki CDS’yi..
CDS yani Credit Default Swap, bu iki tarafın, üçüncü bir kişi veya referans varlığın borcunu ödeyememesi, iflası gibi bir kredi olayı ihtimaline dayanarak, gelecekteki bir işlem için anlaştıkları iki taraflı kontrat, filmde anlatılmaya çalışılan bu konu ( bkn CDS Nedir : https://www.youtube.com/watch?v=a1lVOO9Y080 ) .
The Big Short -Goldman Sachs ile Credit Swaps görüşmesi (Bazen deli olduğunuzu söyleyebilirler ) :
The Big Short IMKB 7.8 gokii: 9
Neden İzlemeli : Finansal balonları görmek için.. http://www.imdb.com/title/tt1596363/?ref_=nv_sr_1 ,
Filmin en ironik anı heralde bir striptizci kadının 5. evine morgage yaptırdığını söylemesi ile emlak balonunun patlayacağına uyanık bankacıların gerçekten inanmaları idi..
Filmde geçen CDS’ler gibi aynı şekilde ülkelerin de CDS’leri var yani ülke riskine karşı satın alınan bir çeşit sigorta var ve bu sigortaya karşı ödenen prim var. Diyelim ki elinizde Brezilya tahvili var, yani Brezilya tahvili alacaklısınız, ama bir yandan da kafanızın içinde Brezilya vadesi geldiğinde bu tahvilde yazılı parayı size ödeyip ödemeyeceği kuşkusu var.
O zaman gidip CDS’sini satın alıyorsunuz ve belirli bir prim ödüyorsunuz. CDS satın aldığınız kurum size o ülkenin tahvilde yazılı olan miktarı ödememesi halinde kendisinin ödeyeceğini taahhüt ediyor. Bir ülkenin riski ne kadar büyükse cds primi de o kadar yüksek oluyor.
Turkey CDS 13.11.2016, 2012 sonundaki gibi 300 leri zorluyor, online : http://www.bloomberght.com/cds/turkiye-cds
Şimdi bakalım ülke CDS’lerine , burada da görülüyor ki siyasi belirsizlikler ve gerilim arttıkça Türkiye’nin risk pirimi bu aralar devamlı yükseliyor ;
Ülke CDS’leri tarih 13.11.2016 Canlı CDS durumu : http://www.bloomberght.com/cds/turkiye-cds
Dolar TL ve CDS ilişkisi
Elimizdeki veriler;
- Türkiye’nin CDS ülke risk pirimi yükseliyor
- Dolar yükseliyor
- Borsa yerinde sayıyor
- Piyasada mütahitler sıkışır ev fiyatları azalır görüşü hakim
- Ama mütahitler piyasayı düşürmez ve madde 4’deki algı direncini kırmak için fiyat indirmez aksine yükseltmeye devam eder
- Bunun yerine kredi, özel sektör ve finansörlerine giderek kredilendirmede indirim isterler, ekonomi inşaatla dönüyor
- Büyük projeler yavaşlasa da devam ediyor
- Mütahitler dayanabilecekleri kadar dayanıyor, zaten arsa hariç maksimum 100 bin TL ye malolan bir evi 500 bin TL’ye satabiliyorlar, bu dönem gecici beklerim, çek ve eşe dosta aldırdığım ev kredileri ile durumu kurtarırım sonra 600 TL’ye satarım
- İpotekli ev satışları %30 düşüyor ama ev satışları artıyor , yani A herkeste nakit para var kredi kullanılmıyor, B kağıt üzerinde satışlar..
- 2017 başını bekleyip görecegiz , evrendeki en büyük yasa entropidir..
Dikkat bu yazı finansal öneri yatırım tavsiyesi değildir..
